برگزاری مراسم گرامیداشت دهه فجر در شرکت مدیریت منابع آب ایران
سه شنبه، ۲۱ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۱:۰۱:۵۲
اخبار داخلی
به مناسبت فرا رسیدن ایام الله دهه فجر مراسم جشن با شکوهی روز دوشنبه 20 بهمن ماه در سالن شهید عباسپور شرکت مدیریت منابع آب ایران برگزار شد
به گزارش شبکه خبری آب ایران ، این مراسم با حضور مهندس حاج رسولی ها مشاور وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران ، جمعی از مدیران و کارکنان شرکت مدیریت منابع آب ایران برگزار شد
در ابتدای این مراسم پس از تلاوت آیاتی از قرآن کریم حجه الاسلام و المسلمین حاج آقا حسینی دبیر شورای فرهنگی شرکت مدیریت منابع آب ایران ضمن تبریک دهه فجر و بیان خاطرات دوران انقلاب گفت : ایمان به خدا ، اطاعت از رهبری و اتحاد مردم ایران از عوامل پیروزی انقلاب اسلامی ایران بود
وی در ادامه افزود: در شرایطی که دشمنان عزم خود را جزم کرده اند تا با دین گریزی ، عدم اطاعت از رهبری و ایجاد تفرقه بین اقوام و گروه ها به نظام ما آسیب برسانند ما باید با هوشیاری از آرمان های امام راحل صیانت کنیم و حافظ خون پاک شهدا باشیم.
بر اساس این گزارش همچنین مهندس حاج رسولی ها با تبریک سی و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران و بیان خاطرات قبل از انقلاب گفت : مردم ایران همیشه باید در صحنه حضور داشته باشند و به وظایف خود عمل کنند.
مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در خصوص سوال مجری برنامه در خصوص اینکه اگر انقلاب اتفاق نمی افتاد ما در چه شرایطی قرار داشتیم اظهار داشت : خوشبختانه بعد از انقلاب با دلسوزی مسوولین نظام مقدس جمهوری اسلامی به مسایل و مشکلات زندگی مردم بیشتر اهمیت داده می شود و اگر انقلاب اتفاق نمی افتاد این دلسوزی ها هم وجود نداشت امیدوارم با ارائه راهکارهای مناسب مسوولین شاهد بهبود وضعیت زندگی مردم باشیم.
وی در خصوص نحوه عملکرد شرکت مدیریت منابع آب ایران بعد از انقلاب گفت : با همت و تلاش مضاعف همکاران ستادی و اجرایی در حوزه آبرسانی تعداد سدهای ساخته شده را از 15 سد قبل از انقلاب به 150 سد افزایش داده ایم و همچنین تامین ، انتقال و توزیع آب را به راحتی انجام می دهیم.
مشاور وزیر نیرو در ادامه به شرایط بحرانی آب اشاره کرد و گفت : متاسفانه به دلیل بارش های کم سال سختی را در پیش داریم و امیدواریم در روزهای باقی مانده زمستان شاهد نزولات آسمانی باشیم.
وی در پایان از زحمات همکاران خود در شرکت مدیریت منابع آب ایران قدردانی کرد و گفت : کمک به مردم در زمینه آبرسانی و پیشبرد اهداف شرکت از مهم ترین وظایف کارکنان شرکت مدیریت منابع آب ایران است.
بر اساس این گزارش مهندس حاج رسولی ها ، حجه الاسلام و المسلمین حاج آقا حسینی ، مهندس حبیبی و مهندس حاجلری به برندگان مسابقه اسرار نماز جوایز ارزنده ای اهداءکردند.
گفتنی است در پایان این مراسم به نقاشی های برگزیده فرزندان کارکنان شرکت با موضوع دهه فجر و همچنین افرادی که در مراسم حضور داشتند به قید قرعه جوایز نفیسی اهداء شد.
لازم به ذکر است این مراسم با شکوه به همت و تلاش شورای فرهنگی شرکت مدیریت منابع آب ایران برگزار شد.
منبع خبر: شبکه خبری آب ایران
فرستنده خبر: oskoee
تعداد بازدید: ۴۱
آرشیو: اخبار داخلی
Email this newsPrintable Version
اقلیم استان البرز (کرج)
استان البرز به مرکزیت کرج بزرگ از نظر موقعیت جغرافیایی از شمال به استان مازندران از غرب به استان قزوین و از شرق به استان تهران و از جنوب به استان مرکزی محدود میشود .
پهنه استان شامل: شهرستانهای ساوجبلاغ- کرج - نظر آباد و شهر هاو بخشهای اشتهارد –آسارا –طالقان –چارباغ چندار–تنکمان وشهرهای فردیس- محمدشهر- کمال شهر - ماهدشت- مشکین دشت - گرمدره -کوهسار و شهر جدید هشتگرد میباشد.که با توجه به موقعیت بسیار استراتژیک بعنوان چهارراه غرب و شمال کشور محسوب میشود که نقطه اتصال راه ترانزیتی 17استان پر جمعیت کشور است و از لحاظ جمعیتی حدود 5/2میلیون نفر در این استان ساکن میباشند که در مقایسه با جمعیت کشور در آخرین آمار سال 1389 حدود 5 % از جمعیت کل کشور را شامل می شود.
ارتفاعات البرز مهمترین نقش را در شکل گیری اقالیم استان بعهده دارند استان البرز در فصول سرد سال متاثر از سیستم های شمالی و شمال غربی و غربی به ویژه جنوب غربی بوده و ریزش های آن متاثر از فعالیت این
سیستم ها می باشند. بارندگی های این منطقه از ماههای آبان وآذر آغاز وتا اواسط اردیبهشت ماه ادامه می یابد.
استان البرز از نظر اقلیمی دارای تنوع زیادی می باشد به گونه ایی که از اقلیم بیابانی در قسمتهای جنوبی شروع و تا اقلیم های نیمه مرطوب و مرطوب در قسمتهای شمالی ادامه پیدا می کند.
با توجه به موقعیت عمومی استان می توان بیان نمود که شدید ترین تضاد آب و هوایی شمالی– جنوبی یعنی اقلیم مرطوب و نیمه مرطوب در شمال و در مقابل اقلیم نیمه خشک و بیابانی در جنوب استان دیده می شود.
استان البرز به لحاظ وجود مراکز متعدد صنعتی، دانشگاهی، کشاورزی ، گردشگری ،طبیعت گردی ،میراث فرهنگی و... در کشور جایگاه ویژه ای دارد .
موقعیت جغرافیایی :
استان از شمال به استان مازندران ؛ از جنوب به استان مرکزی ؛ از غرب به استان قزوین و از شرق به استان تهران محدود می شود . این استان در جنوب ارتفاعات البرز مرکزی واقع شده و نوسانات ارتفاعی در آن زیاد
است لذا آب و هوای استان متاثر از عامل ارتفاع می باشد ارتفاعات البرز مهمترین نقش را در شکل گیری
اقلیم های استان به عهده دارد استان البرز در فصول سرد سال متاثر از سیستم های شمالی و شمال غربی و غربی ویژه جنوب غربی بوده و ریزش های آن متاثر از فعالیت این سیستم ها می باشند . بارندگی های این منطقه از ماههای مهر وآبان آغاز و تا اواسط اردیبهشت ماه ادامه می یابد.
ارتفاعات استان البرز:
استان البرز در دامنه های جنوبی سلسله جبال البرز قرار گرفته است این بخش از ارتفاعات البرز مرتفع ترین قلل البرز را به خود اختصاص داده است ارتفاعات کندوان وکوههای طالقان در شمال وشمال غربی استان تا محل تلاقی رودخانه الموت یه رودخانه طالقان کشیده شده وبه مثابه دیواری عظیم دو اقلیم شمال وجنوب ارتفاعات البرز را از یکدیگر متمایز نموده است
عرض جغرافیایی:
از دیگر عوامل موثر بر اقلیم یک منطقه عرض جغرافیایی است که به سبب محدودیت گستردگی عرض جغرافیایی در استان البرز تاثیر آن بر اقلیم استان از این جهت محدود می باشد
منابع آبها(منابع رطوبتی):
منابع آب به عنوان یک فاکتورمهم در شکل گیری اقلیم هر منطقه مورد ارزیابی قرار می گیرد که خود به سه دسته آبهای سطحی ؛ آبهای زیززمینی وسدها دسته بندی می شود .در بخش نخست رودخانه های استان قرار دارند که مهمترین آنها عبارتند از کرج و طالقان رود. در بخش دوم آبهای زیر زمینی قرار دارد که در اشکال
چاهها وقنوات وچشمه ها مورد بهره برداری قرار گرفته و به تغییر سیمای اقلیمی استان کمک می نمایند . سومین
قسمت از منابع رطوبتی استان را سدها تشکیل می دهند که مهمترین آنهاسد امیرکبیر و سد طالقان
می باشد که هریک با آبیاری بخش وسیعی از زمینهای اطراف خود در رویش وپوشش گیاهی استان ودر نتیجه اقلیم استان اثر می گذارد.
اقلیم استان گیلان (رشت)
استان گیلان با مساحت ۷۱۱۱۴ کیلومتر مربع در میان رشته کوههای البرز و تالش در شمال ایران جای گرفته است. این استان به واحد جغرافیایی جنوب دریای مازندران تعلق دارد و با استانهای اردبیل در غرب، مازندران در شرق، زنجان در جنوب و کشور تازه استقلال یافته آذربایجان و دریای خزر در شمال هم مرز و همسایه است. استان گیلان بین ۳۶ درجه و ۳۶ دقیقه تا ۳۸ درجه و ۲۷ دقیقهٔ عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۲۵ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۴ دقیقهٔ طول شرقی از نصفالنهار گرینویچ قرار دارد و رود سفید تِمشک که بین چابکسر و رامسر جاری است، آن را از استان مازندران جدا میکند. براساس تقسیمات کشوری سال ۱۳۷۵، این استان به مرکزیت رشت، ۱۲ شهرستان، ۳۵ شهر، ۳۰ بخش، ۹۹ دهستان و ۲۷۶۳ آبادی دارد. شهرستانهای استان عبارتاند از: آستارا، آستانهٔ اشرفیه، بندر انزلی، رشت، رودبار، رودسر، شفت، صومعهسرا، طوالش، فومن، لاهیجان و لنگرود. جغرافیای طبیعی و اقلیم استان استان گیلان از استانهای شمالی کشور است. ناهمواریهای آن از غرب به شرق شامل: تالش، ماسوله، پشته کوه و رشته کوه البرز است که از سه بخش غربی، مرکزی و شرقی تشکیل شده است. البرز غربی مانند حصاری استان گیلان را در بر گرفته است و بلندترین قلهٔآن فک یا دلفک (آشیانهٔعقاب) نام دارد. جلگههای استان گیلان در میان دریا و کوهستان، تا ارتفاع یکصد متری سطح دریا، گستردهاند. مساحت این جلگهها به بیش از پنج هزار کیلومترمربع (نزدیک به یک سوم زمینهای استان) میرسد. این زمینها به سه قسمت عمدهٔ تالش، گیلان غربی و گیلان شرقی تقسیم میشوند. اقلیم سرزمین گیلان به آب و هوای معتدل خزری معروف است. کوهستان تالش با جهت شمالی، جنوبی و کوهستان البرز با امتداد غربی - شرقی، مانند سدی از عبور بخار آب دریای مازندران و بادهای مرطوب شمال غربی به داخل ایران جلوگیری میکند و به علت ارتفاع زیاد، موجب بارندگیهای فراوان در استان گیلان میشود. تبخیر فراوان دریای مازندران ضمن افزایش رطوبت هوا (به ویژه در ماههای گرم سال تا ۹۳ درصد)، به تعدیل دمای هوا در تابستان و کاهش آن در زمستان، به ویژه در نواحی جلگهای نزدیک به دریا، میانجامد. از این رو، یخبندان زمستانی در نزدیکی کنارههای دریا بسیار کم گزارش شده است. براساس گزارش ایستگاههای هواشناسی استان متوسط حداقل مطلق دمای رشت ۶/۳ و متوسط حداکثر مطلق آن ۲۹/۸ درجه سانتیگراد، متوسط حداقل مطلق دمای آستارا ۷/۳ و متوسط حداکثر مطلق دمای آن ۲۵/۴ و متوسط حداقل مطلق دمای بندر انزلی ۹/۸ و متوسط حداکثر مطلق دمای آن ۲۳/۷ و متوسط حداقل مطلق دمای منجیل ۷/۲ و متوسط حداکثر مطلق دمای آن ۳۱/۱ درجه سانتیگراد گزارش شده است. میزان بارندگی در استان گیلان به بادهای مرطوبی بستگی دارد که در زمستان از شمال غرب، در بهار از شرق و در تابستان و پاییز از غرب میوزند. این بادها، هوای مرطوب دریا را به سوی جلگهٔ گیلان میرانند. این تودههای هوایی بر اثر برخورد با تودههای هوای مرطوبی که از سوی دریای مدیترانه به سوی فضای دریای مازندران میآیند، موجب بارندگیهای فراوان و طولانی میشوند. بادهای استان گیلان، هر یک تأثیری ویژه بر طبیعت منطقه میگذارند که مهمترین آنها عبارتاند از: باد بیرونوا، باد خزری، باد سَرتُوک، باد دشنهوا، باد گیلهوا، باد گرمش (گرمیش)، باد منجیل، خشک دشنهوا، کنار گیلهوا، بیرون گیلهوا، آفتاب بوشه، سیاهوا، کویتموا و باد سَمام.
بهمن (برف)
بهمن (در فارسی افغانستان: برفکوچ) تودهٔ بزرگ برف است که در سراشیبی کوهستان به حرکت در میآید. تودههای بزرگ بهمن باعث مدفون شدن اشیا و مرگ جانداران میشوند.
یخبرف
یخ برف یک نوع از برف است که از سالهای قبل در کوهها به جا مانده و بسیار منقبض و محکم است. این نوع برف به خاطر انقباض بالا چگالی زیادی دارد و اغلب در زیر برفها و سر یخچالها یافت میشود.
یخ شفاف
یخ شفاف یا یخ سیاه به پوششی معمولاً شفاف و هموار از یخ گفته میشود.یخ شفاف لزوماً سیاه نیست، بلکه شفافبودن آن باعث میشود همرنگ چیزی که به آن چسبیده است به نظر برسد. تشکیلشدن یخ شفاف بر روی سطح جادهها باعث میشود که جاده مرطوب بنظر برسد اما رانندگان متوجه یخزدگی جاده نشوند.
رانندگان در زمانی که دمای هوا زیر ۳۲ درجهٔ فارنهایت باشد و سطح جاده مرطوب به نظر برسد، باید احتمال تشکیل یخ سیاه را در نظر بگیرند. یک راه تشخیص آن دقت به پاشش آب توسط لاستیک خودروها است که در صورت یخزدگی جاده دیده نمیشود.در دریاچهها نیز یخ شفاف بر اثر انجماد آب دریاچه شکل میگیرد؛ در این فرایند که معمولاً در زمستانها رخ میدهد آن بخشی از یخ سطح دریاچه را که حاصل از بارش برف است، یخ سفید، و آن بخش که حاصل یخزدن آب دریاچه است را یخ سیاه میگویند، رنگ سیاه یخ به علت پیوستگی آن به فضای تاریک آب دریاچه است. یخ سیاه و یخ سفید دریاچهها در جهتهای متضاد گسترش مییابند، یخ سفید رو به بالا و یخ سیاه رو به پایین. به ندرت پیش میآید که در دریاچهها شاهد تشکیل یخ سفید بدون وجود بستری از یخ سیاه باشیم در این شرایط ممکن است برف مستقیماً بر روی سطح دریاچه به حالت شناور بنشیند.
یخ شفاف در کنارهٔ رودخانهها نیز ممکن است دیده شود، در لبههای صاف و کشیدهٔ کناری رود معمولاً جریانهای گردابی وجود دارد و تنها سطح بالای آب فرصت آن را پیدا میکند که به اندازهٔ کافی سرد شود و یخ تشکیل دهد. چنین یخهای شفافی علاوه بر گسترش رو به پایین، رو به مرکز رودخانه و جایی که رود آشفتگی بیشتری دارد نیز در حال گسترشند و اگر سطح رودخانه چندان پهن نباشد ممکن است یخهای دو ساحل رودخانه به هم برسند و کل سطح آن یخ بزند.
یخ سیاه در جاده
یخ سیاه به لایهٔ نازکی از یخ شفاف شیشه مانند روی سطوح اطلاق میشود. این نوع یخ، واقعاً سیاه رنگ نیست. بلکه شفاف و بی رنگ است و باعث میشود که سطح آسفالت زیر آن دیده شود. به همین دلیل یخ سیاه نامیده میشود. در منطقه دارای یخ سیاه، دانههای برف و گلولههای یخی دیده نمیشود. بنابراین یخ زدگی نامرئی است و راننده متوجه خطر نمیشود و سرعت خود را کاهش نمیدهد. بنابراین، این مناطق در جادهها بسیار خطرناک هستند.
چون لایه یخ بسیار نازک است، یخ سیاه بسیار شفاف بوده و در مقایسه با برف و یخ تقریباً غیرقابل تشخیص است. این موضوع، رانندگی و راه رفتن روی سطح جاده را بسیار خطرناک میکند. در دمای زیر ۱۸- درجه سانتیگراد معمولاً با نمک میتوان یخ زدایی کرد. همچنین در دماهای بسیار پایین از سایر مواد مانند منیزیم کلراید و یا کلسیم کلراید استفاده میشود. در دماهای زیر ۱۸- درجه، با رطوبتی که از اگزوز خودروها بیرون میآید، روی سطح آسفالت یخ سیاه تشکیل میشود که شرایط خطرناکی را برای رانندگان به وجود میآورد. در ایالت مینسوتا آمریکا در دسامبر ۲۰۰۸ سوانح زیادی در اثر یخ سیاه اتفاق افتاد. در چنین دمایی، نمک هم قابلیت ذوب یخ را ندارد. حتی وقتی که دمای هوا بالاتر از صفر درجه سانتیگراد است، ممکن است به علت گرم شدن سریع هوا، سطح آسفالت هنوز گرم نشده و دمایی زیر صفر درجه داشته باشد. در چنین شرایطی نیز امکان تشکیل یخ سیاه وجود دارد که خطرات رانندگی را بسیار افزایش میدهد.
یخ
یخ عبارت است از حالت جامد آب که چگالی ان ۰/۹ گرم در سانتیمتر مکعب است و به همین جهت در مقایسه با شکل ابگون ان (با چگالی ۱ گرم در سانتیمتر مکعب) سبک تر بوده و حالت شناور پیدا میکند. نقطه انتقال میان آب جامد و مایع در فشار، یک اتمسفر صفر درجه سانتیگراد و همچنین با صفر درجه سلسیوس تعریف میشود. یخ فرم جامد آب است. تقریبا حدود یک درصد سطح زمین به وسیلهٔ یخسارهای وسیعی مانند نواحی قطب جنوب و گروئنلند پوشیده شده که ضخامت انها در بعضی از ۲۰۰۰ متر تجاوز میکند. یخ همچنین به شکل بلورهای کوچکی مانند ذرات برف و تگرگ و شبنم یخ زده دیده میشود. یخ با افزایش فشار دمای انجماد کاهش مییابد. در یخ مولکولهای آب با پیوندهای هیدروژنی به همدیگر پیوستهاند.
تولید یخ به صورت صنعتی در کشورهای توسعه یافته ، در ابتدای قرن بیستم شروع شد ولی در ایران در ابتدای دهه 50 خورشیدی صنعت تولید یخ از حالت طبیعی ( تولید یخ در یخچال های طبیعی ) به حالت صنعتی تغییر کرد. تولید یخ صنعتی ، با استفاده از آب چاه و پس از افزودن کلر ، به عنوان ماده ضد عفونی کننده به آب و استفاده از حوضچه های آب نمک و کندانسورهای آمونیاکی ، انجام می شد . در دهه های اخیر و به دلیل ازدیاد بی رویه جمعیت ، آب های سطحی و سفره های آب زیرزمینی به شدت آلوده شد و به تبع آن ، یخ های تولیدی از این آب های آلوده ، آلوده به انواع میکروب ها و آلاینده های شیمیایی شدند . در کشورهای توسعه یافته در نیمه های قرن بیستم و به دلیل افزایش نیاز به یخ خوراکی و به دلیل اهمیت روزافزون مقوله بهداشت و سلامت جامعه ، دستگاه های تولید تمام مکانیزه یخ ، برای تولید یخ لیوانی بهداشتی و بدون دخالت دست ، توسعه یافت و نسل جدیدی از یخ تولید شد.
یخ پوشه شفاف
وقتی باران بر روی اشیا یا زمینی ببارد که دمای آن زیر نقطه انجماد است، به صورت لایه های یخ درمی آید که به آن یخ پوشه شفاف (glaze)گفته می شود. اگر این پوشش یخ ضخیم شود، در اثر وزن زیاد اثر تخریبی شدیدی در بر خواهد داشت.
یخپوشه مات
یخ پوشه مات (rime) وقتی شکل میگیرد که اشیایی با دمای زیر نقطه انجماد در داخل مه قرار گیرند. در چنین حالتی، ذرات کوچک مه یخ میزنند و به سطح سرد جسم میچسبند. یخ پوشه در سمت رو به باد اشیا، ضخیم تر است، به خصوص وقتی بر روی دکلها و تیغههای وسایلی که در هوای سرد حرکت میکنند تشکیل شود. یخ پوشه مات همچنین بر روی قسمتهای جلو هواپیماهایی که در داخل بعضی از انواع ابرها حرکت میکنند شکل میگیرد.
پل برفی
پل برفی (به انگلیسی: Snow Bridge) پلی از برف و یخ است که معمولاً در یخچالهای طبیعی پدیدار میشود. برخی از پلهای برفی ممکن است برای کوهنوردان بسیار خطرناک باشند.
بلور برف
تشکیل دانه برف هنگامی شروع میشود که بخار آب بر روی دانههای ذرهبینی غبار متراکم میشود، ساختمان ویژه یک دانه بزرگ برف ناشی از واکنشهای شیمیایی و درجه حرارت دائماً در حال تغییر است.
یکتایی
به دلیل قرار گرفتن در شرایط مختلف هنگام شکلگیری، بلورهای برف دارای اشکال پیچیده با جزئیات بسیار زیاد میشوند و از این رو، به دلیل وجود تعداد حالات بسیار زیاد، احتمال یافتن دو بلور برف پیچیده با ساختار کاملا مشابه بسیار ناچیز است. در حقیقت، این احتمال به قدری کم است که یافتن دو بلور برف یکسان میان همهی بلورهای شکل گرفته در تاریخ سیاره زمین بسیار نامحتمل است.
پلنگ برفی
پلنگ برفی (نام علمی: Uncia uncia) گربهسانی است که در کوههای مرتفع آسیای میانه، هیمالیا و تبت زندگی میکند.
این حیوان در سرده uncia (اونسیا) در زیر خانواده پلنگیان (شامل گربهسانان بزرگ همچون ببر و شیر و پلنگ) قرار میگیرد. اونسیا (یا اونس) در زبانهای لاتین و فرانسه باستان و انگلیسی به معنای مکوچک» است که به گربههای کوچکی چون سیاهگوش گفته میشد. سرده اونسیا تنها یک عضو دارد که پلنگ برفی است.
پلنگهای برفی در مقایسه با گربههای بزرگ مانند ببر و شیر کوچکترند. بر روی پوست آنها روزتهای (خالهای رز شکل) تیره رنگ وجود دارد. ویژگیهای پلنگ برفی به گونهای متناسب با نواحی سرد و کوهستانی است: وزن آنها بین ۲۷ تا ۵۴ کیلوگرم و درازای آن ۷۵ تا ۱۳۰ (به طور میانگین ۹۰) سانتیمتر میباشد (برای تحرک آسانتر) و موهای آنها انبوه و بلند با رنگ زرد دودی و مایل به قهوهای برای دفع سرما) است. گوشهای این جانور برای دفع کمتر گرما، گرد و کوچک است و دم بلند به تعادل آن کمک میکند. پوزه کوچک، پیشانی برجسته و سوراخهای بینی بزرگ حیوان نیز با استنشاق هوای سرد و سنگین سازگاری یافتهاند. از دیگر ویژگیهای این پلنگ که در سایر گربههای بزرگ مشاهده نشده باید به صدای جیغ مانند (به سبب نداشتن خشکنای) و چشم سبز کمرنگ اشاره نمود.
هر چند برآورد میشود که ۳۵۰۰ تا ۷۰۰۰ قلاده در طبیعت و ۶۰۰ تا ۷۰۰ قلاده از این گربهسان در باغ وحش وجود دارد، به سبب خوی مرموز این گربه، به طور دقیق مشخص نیست که چه تعداد از آن در طبیعت یافت میشود.
جغد برفی
جغد برفی (Bubo scandiacus) یک جغد از خانواده جغد معمولی است. این گونه جغدها اولین بار در سال ۱۷۵۸ توسط کارل لینه طبقهبندی شدند. این جغدها در آمریکای شمالی به جغد بزرگ سفید و جغد شمالگانی نیز معروفند. این جغد همچنین پرنده رسمی استان کبک است.
هدویگ، جغد خیالی در دنیای هری پاتر، یک جغد برفی بود.
برف متأثر از دریاچه
پدیدهٔ برف دریاچهای در فصول سرد سال وقتی ایجاد میشود که بادهای سرد از فراز آبهای دریاچههای گرمتر عبور کنند. با عبور این هوا انرژی و بخار آب گرفته شده از دریاچهها منجمد شده و به ساحل منتقل میشود. پدیدهٔ مشابه این در آبهای شور اقیانوسها یا دریاهای آزاد نیز اتفاق میافتد. این پدیده هنگامی تشدید میشود که بخار آب با رسیدن به ارتفاعات دچار صعود مکانیکی شود. این صعود میتواند نوارهای باریک ولی شدیدی از بارش را ایجاد کند که شدت آن گاهی تا چندین اینچ برف در هر ساعت میرسد و برف تجمعی فراوانی را سبب میشود.
مناطقی که تحت تاثیر پدیده برف دریاچهای قرار میگیرند کمربند برفی نامیده میشوند. این تاثیر در بسیاری از نقاط جهان مشاهده میشود، امّا در نواحی اطراف دریاچههای بزرگ در آمریکای شمالی بیشتر شناخته شده هستند.
یک طوفان برف متاثر از دریاچه، طوفان برفی است که توسط این پدیده ایجاد شده است. تحت شرایط ویژه، وزش بادهای شدید میتواند باعث تشدید بارش برف حاصل از رطوبت آبهای گرم در نواحی مستعد گردد.
اگر دمای هوا به حد کافی پایین نباشد که بارش در سطح زمین بصورت منجمد باقی بماند، آنگاه بارش بصورت باران خواهد بود. برای بارش، هوای عبوری از روی آب دریا یا دریاچهها باید به اندازهٔ کافی نسبت به سطح آب سردتر باشد. بطور مشخص هنگامی این پدیده میتواند بارش را سبب شود که دمای هوا در تراز ۸۵۰ میلیبار (ارتفاع حدود ۱۵۰۰ متری از سطح دریا) ۱۳ درجهٔ سانتیگراد سردتر از هوای سطح آب باشد.
تشکیل
چندین عامل در شکلگیری بارش توسط رطوبت دریاچهها دخیل هستند که شرایط، حجم و نوع بارش را تعیین میکنند. ناپایداری جو، برش عمودی باد، شکل نوار ساحلی، توپوگرافی منطقهای، شرایط همدیدی در مقیاس بزرگ جو و پوشش برف یا یخ از این دسته عوامل هستند.
ناپایداری
اختلاف دما در حد ۱۳ درجهٔ سانتیگراد (یا بر طبق برخی پژوهشها: بین ۱۵ تا ۲۵ درجهٔ سانتیگراد) بین دمای آب دریاچه و دمای تراز ۸۵۰ میلیبار شرایط لازم را برای ناپایداری و صعود شدید رطوبت فراهم میکند. با وجود این نرخ کاهش دمای ترازهای جو و شدت همرفت، تحت تاثیر شرایط لایههای جو نزدیک به سطح زمین و همچنین شرایط همدیدی منطقهای هستند. هر چه همرفت رطوبت شدیدتر باشد، نرخ کاهش دما در ترازهای جو بیشتر میشود، در نتیجه ابرهای پدیدهٔ برف دریاچهای ضخیمتر و بارش حاصل از آن سنگینتر میشود.
اندازهٔ موجگاه
موجگاه یعنی فاصلهای که هوای سرد سطح آب را میپیماید، تاثیر زیادی در گرفتن رطوبت از سطح آب دارد. موجگاهی با عرض حداقل صد کیلومتر لازم است تا شرایط لازم برای جذب رطوبت و بارش برف مهیا شود. بطور عمومی هر چه اندازهٔ موجگاه بیشتر باشد حجم بارش بیشتر میشود. هنگامی که هوای سرد از سطح آب عبور میکند و به ساحل میرسد مکانیزم اشباع شروع شده و بارش برف آغاز میشود. در مواردی دیده شده که ابرهای برفزا فاصلهٔ صد کیلومتری دور از دریاچه را هم تحت تاثیر قرار دادهاند.
سرعت و جهت باد
برای فرارفت دادن هوای قطبی روی دریاچه و انتقال مقدار لازم گرما و رطوبت به سوی ساحل، وجود سرعت مناسب باد ضروری است. همچنین افزایش سرعت باد، شارهای آمیختگی قائم مورد نیاز برای برف دریاچهای را تشدید میکند. در کل، کمینه سرعت باد حدود ۵ متر درثانیه برای شکل گیری برف دریاچهای و گسترش آن روی خشکی مورد نیاز است که در غیر اینصورت، برف حاصل روی دریاچه فقط در امتداد خط ساحل ریزش میکند. جهت باد سطحی در منطقهٔ تحت تاثیر، مکان شروع برف دریاچهای و نیز مکانی که بیشترین حجم بارش برف را دریافت میکند را نیز مشخص میکند.
رطوبت نسبی موجود در هوا
رطوبت نسبی موجود در جو نقش بزرگی در شدت بارش دارد. هر چه میزان رطوبت نسبی موجود در هوا کمتر باشد، زمان لازم برای صعود، اشباع رطوبت و نشکیل ابر بیشتر خواهد شد.
شرایط سینوپتیک منطقه
وجود تاوایی در جو و صعود شدید هوا باعث اختلاط بیشتر و افزایش عمق همرفت رطوبت میشود. به طریق مشابه وزش هوای سرد دمای هوا را کاهش و ناپایداری را افزایش میدهد.
عوارض سطح زمین در خط ساحلی
افزایش درجهٔ ناهمواری سطحی در خشکی، سرعت جریانی را که از دریاچه میوزد خواهد کاست و همگرایی و صعود قائم موثر هوا را که در رخداد برف دریاچهای ضروری است، افزایش خواهد داد.
در حالتی که مانع طبیعی مانند کوهستان در منطقه وجود داشته باشه، صعود مکانیکی هوای مرطوب باعث اشباع بیشتر رطوبت و در نتیجه تشدید بارش میشود.
کریسمس سفید
یک کریسمس سفید به معنای آن است که در روز قبل از کریسمس یا صبح روز کریسمس برف بر روی زمین نشسته باشد. این پدیده بیشتر در مناطقی از نیمکرهٔ شمالی که عرض جغرافیایی بالایی دارند، رخ میدهد.
نیمکرهٔ جنوبی
روز کریسمس در نیمکرهٔ شمالی در یکی از سردترین اوقات سال واقع شدهاست و به همین دلیل سرما و یخبندان در روز کریسمس در نیمکرهٔ شمالی امری عادی است و کریسمس سفید در آن جا بسیار رواج دارد. اما برخلاف نیمکرهٔ شمالی، وقوع کریسمس سفید در بخش بزرگی از نیمکرهٔ جنوبی رخدادی بسیار غیر معمول و بعید است؛ زیرا روز کریسمس در نیمکرهٔ جنوبی همزمان با اوج موسم گرما و فصل تابستان است. علاوه بر این، بخش بزرگ نیمکرهٔ جنوبی توسط اقیانوسهای وسیعی همچون اقیانوس آرام و اقیانوس هند پوشیده شدهاست و نیز خشکیهای این نیمکره اغلب در شمال مدار رأسالسرطان قرار گرفته و در سراسر سال آب و هوای گرم دارند. ازاینرو احتمال وقوع کریسمس سفید به جز در مناطقی از جنوبگان، که البته کسی در آن جا زندگی نمیکند، بسیار کم و دور از انتظار است.
چهارشنبه، ۱۵ بهمن ۱۳۹۳ - ۱۳:۱۴:۱۶
دولت تدبیر و امید امروز در دیار زایندهرود؛وزیر نیرو از سد" کوچری" بازدید می کند
استقبال کنندگان از رئیس جمهور اسلامی ایران در میدان امام اصفهان با در دست داشتن پلاکاردهایی با موضوع آب بار دیگر بر این مسئله تأکید کردند. به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای اصفهان ، یکی از مهمترین مطالبات مردم اصفهان از سفر رئیس جمهور به اصفهان مسئله آب است. این موضوع را می توان از روی پلاکاردهایی که با موضوع آب و زاینده رود و حقابه کشاورزان در دست استقبال کنندگان از رئیس جمهور است دید. خواسته اصلی این روزهای مردم استان خصوصاً مردم شرق استان یک موضوع است:زاینده رود.شایان ذکر است وزیر نیرو به عنوان نماینده کاروان تدبیر و امید در سیزدهمین سفر استانی دولت یازدهم، به شهرستان های گلپایگان و خوانسار سفر می کند. "حمید چیت چیان" روز پنجشنبه به دو شهرستان گلپایگان و خوانسار سفر خواهد کرد. حضور در نشست شورای اداری و بازدید از سد "کوچری" واقع در فاصله 8 کیلومتری شهر گلپایگان ، از اهم برنامه های پیش بینی شده نماینده عالی دولت به دو شهرستان گلپایگان و خوانسار است . شهرستان گلپایگان در 180 کیلومتری شمال غرب اصفهان قرار دارد.
منبع خبر: روابط عمومی شرکت آب منطقه ای اصفهان
فرستنده خبر: esfahan
تعداد بازدید: ۴۰
آرشیو: اخبار ایران
اقلیم استان اردبیل
چهره عمومی شهرستان اردبیل متأثر از ارتفاعات کوهستانهای سبلان، طالش و بزغوش است که این عوامل طبیعی سبب محصور شدن آن شدهاند. بیشتر زمینهای این بخش از استان 2000 تا 3000 متر از سطح دریا ارتفاع دارند. شمال غربی آن بین 3000 تا 4000 متر بلندی دارد و رشته کوه سبلان با 4811 متر ارتفاع، در این قسمت واقع است. وجود کوهستان سبلان در غرب این شهرستان، در اعتدال هوای آن نقش عمدهای دارد و آبهای جاری شده از این کوهستان سبب آبادی منطقه شده است. آثار فرعی آتشفشان سبلان به صورت چشمههای معدنی آب گرم سرعین و سردابه ظاهر شده است که سبب جذب انبوه مسافران می شود و یکی از زیباترین مناطق جهانگردی استان است.
براساس تقسیمبندی کوسن، شهرستان اردبیل دارای چهار اقلیم مدیترانهای گرم، مدیترانهای معتدل، کوهستانی سرد و معتدل است. این شهرستان به عنوان یکی از مناطق سردسیر ایران و استان بین پنج تا هشت ماه از سال سرد است. بارندگی نیز در تمام فصول وجود دارد، ولی شدت آن در بهار و پاییز بیشتر است.
براساس گزارش ایستگاه هواشناسی اردبیل که در ارتفاع 1372 متری واقع شده، بارندگی این شهر در سال 1372 برابر 327/7 میلیمتر گزارش شده است. این شهرستان دارای زمستانهای بسیار سرد و تابستانهای معتدل است. متوسط درجه حرارت آن در حدود هفت درجه سانتیگراد است. وجود کوهستانهای سبلان، طالش و بزغوش، تأثیر بخارهای دریای خزر و بادهای سرد شمالی و وجود جنگلهای شمال و شرق آن در میزان بارندگی و نوسان دمای شهرستان اردبیل بسیار مؤثر است.
شهرستان بیلهسوار با ارتفاع متوسط 120 متر و 1721/3 کیلومترمربع گسترهای پهناور از دشت مغان را تشکیل میدهد.
آب و هوای بیلهسوار در تابستانها گرم و در دیگر فصلها به ویژه در زمستانها معتدل و مطبوع است. بیلهسوار به علت نزدیکی به دریای خزر و ارتفاع کم، در ردیف مناطق نیمه مرطوب به حساب میآید. از اینرو، همه منطقه را مراتع سرسبز و خرم قشلاقی پوشانیده است. در تابستان به علت شدت گرما و کمبود علوفه، دامداران و عشایر ایل سئون به سوی ییلاقهای کوهستان سبلان و ارسباران کوچ میکنند.
شهرستان پارسآباد در جلگهای صاف و هموار قرار دارد و تنها ارتفاع چشمگیر آن «تپه نادر» در غرب آن است که در سال 1148 هجری قمری محل تاجگذاری نادرشاه افشار در دشت مغان بود.
این شهرستان دارای آب و هوای معتدل تا گرم است. تابستانهای آن بسیار گرم و زمستانهای آن معتدل و مطبوع است. بارندگی در پارسآباد تحت تأثیر جریانهای دریای خزر و توده هوای سیبری و سرد شمالی است. میانگین بارندگی آن 462 میلیمتر است که به سبب کمی ارتفاع، زمستانهای آن ملایم و درجه حرارت آن تا صفر درجه پایین میآید.
شهرستان خلخال منطقهای کوهستانی است که رشتهکوههای طالش در بخش شرقی، کوههای بزغوش در غرب و قراول داغ در جنوب آن قرار گرفته است. کوهستان جنگلی و بلند طالش در شرق خلخال از شمال به جنوب کشیده شده و مانند سدی بین دریای خزر و استان گیلان و آذربایجان شرقی است، که بارانهای خزری در دامنه شرقی آن میبارند و سبب طراوت کوهستان و به وجود آمدن جنگلها میشوند.
در جبهه غربی کوههای طالش (منطقه خلخال) که نسبت به جبهه شرقی آن، با کمبود باران و تغییر آب و هوا روبرو است، جنگل وجود ندارد. بلندترین قلههای کوهستان طالش «ناو» و «الماس» است.
وجود کوههای دیوار مانند، راههای ارتباطی خلخال را بسیار دشوار رو کرده است. مهمترین گردنه خلخال، گردنه ناو است که در مسیر جاده ارتباطی خلخال به هشتپر و اسالم واقع شده است و از داخل جنگلهای طالش، به جاده رشت - آستارا متصل میشود.
براساس تقسیمبندی کوسن، شهرستان خلخال دارای سه اقلیم مدیترانهای خشک و گرم، مدیترانهای گرم و مدیترانهای معتدل است. به علت کوهستانی بودن منطقه, میزان بارندگی آن از سالی به سال دیگر متفاوت است.
براساس دادههای ایستگاه فیروزآباد خلخال که در ارتفاع 1090 متری قرار دارد، میزان بارندگی آن در سال 1372 در حدود 435 میلیمتر بود. شهرستان خلخال دارای تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد است. ارتفاعات شرقی و کوهستان طالش سرد و پربرف و کنار رود قزلاوزن گرم و مرطوب است. طول مدت سرمای این شهرستان بیش از پنج ماه است و برف سنگین زمستانی سبب بسته شدن جاده اسالم به خلخال در محور کوهستان طالش میشود.
شهرستان گرمی در میان دو رشته کوه کم ارتفاع واقع شده است و ارتباط دشت مغان را با سایر شهرهای همجوار مانند اردبیل و مشگینشهر برقرار میسازد. در شمال و غرب گرمی ارتفاعات خروسلو مربوط به دوره میوسن، از غرب به شرق کشیده شده و در شرق آن، ارتفاعات موران به بلندی 100 متر قرار دارد.
آب و هوای گرمی در تابستانها نامساعد و در زمستانها ملایم و مطبوع است. میزان بارندگی متوسط سالانه آن 300 میلیمتر گزارش شده است. دمای هوا در گرمترین ماه (مرداد) 38/5 درجه و در سردترین ماه (بهمن) 4/1 درجه سانتیگراد است.
شهرستان مشگینشهر در دامنه کوهستان سبلان واقع شده و دارای ویژگیهایی بارز است که برفهای دائمی و چشمههای معدنی ناشی از وجود توده آتشفشانی سبلان از آن جمله است. این شهرستان به صورت دشتی گسترده است که با شیب تند به زمینهای پست شمالی منتهی میشود. مرتفعترین و پرشیبترین قسمت این شهرستان بخش جنوبی آن، یعنی دامنههای شمالی و شمال غربی تودههای آتشفشانی سبلان است که به طور متوسط 2000 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. قسمت شمالی و غربی آن 100 تا 1000 متر ارتفاع دارد و بقیه زمینها مسطح است و با شیبی ملایم در جهت شمال و شمال شرقی به دشت مغان منتهی میشود.
براساس تقسیمبندی کوسن، این شهرستان دارای چهار اقلیم مدیترانهای گرم و خشک، مدیترانهای معتدل، استپی سرد و کوهستانی سرد است. طول ماههای خشک و نیمهخشک و یخبندان آن پنج تا هشت ماه است و میزان بارندگی سالانه آن به طور متوسط 300 میلیمتر است. قسمت عمده پوشش گیاهی آن را استپی، درمنه، ممرز، بلوط و تنگرس تشکیل میدهد.
سه جریان آب و هوایی با ویژگیهای متفاوت، اقلیم و آب و هوای استان را تحت تأثیر خود قرار میدهد. «جریان مدیترانهای» با ماهیت معتدل و بحری که بیشتر بخارهای خود را در کوهستانهای ترکیه و زاگرس و آذربایجان غربی از دست میدهد، از غرب، استان اردبیل را متأثر میکند. این جریان، منشاء مهم و اصلی بارشهای جوی ایران است و ورود آن به منطقه، با تعدیل درجه حرارت و رطوبت هوا همراه است.
«جریان هوایی سیبری آسیای مرکزی» که ماهیتی برّی و سرد دارد، از شمال و شمال شرق وارد میشود و پس از عبور از دریای خزر و جذب بخار آن، استان اردبیل را تحت تأثیر قرار میدهد. این جریان نیز بیشترین بخار خود را در دامنههای شرقی طالش و بغرو برجای میگذارد. ورود این جریان هوایی در نواحی شمالی و مرکزی و جنوبی استان با سرما و افزایش میزان رطوبت هوا همراه است و در مناطق دیگر به ویژه در مناطق مرتفع، سرما و یخبندانی خشک را سبب میشود.
جریان هوایی سیبری در تابستان باعث کاهش شدید گرما و خنک شدن هوا میشود. سومین جریان هوایی، «جریان اطلس شمالی یا اسکاندیناوی» است که دارای ماهیتی سرد است. با وجود این که جریان نامبرده نیز انبوهی از بخار خود را در سراسر اروپا و روسیه برجای میگذارد، ولی ورود این جریان از شمال و شمال غرب با سرمای شدید و بارش برف سنگین در استان همراه است.
چهارمین عامل مؤثر در اقلیم (آب و هوا) استان، وجود دریای خزر در شرق آن است که غیر از برخوردار کردن منطقه از بخارهای خود، در مناطق نزدیک و ساحلی نیز عامل تعدیل درجه حرارت است.
با وجود تنوع اقلیمی در استان، «سرد» بودن (بر اثر ارتفاع، جریانهای هوایی سرد و عرض جغرافیایی) ویژگی مشترک اقلیم گوناگون آنجا است. حتی در قسمت شمالی استان که به دلیل پست بودن منطقه دارای اقلیم معتدل است، به طور متوسط در 50 روز سال یخبندان است.
پدیده یخبندان در ایستگاههای مرتفع استان (مناطقی که ارتفاع آنها در حدود 2000 متر است) تا 170 روز در نُه ماه از سال افزایش مییابد. با توجه به این واقعیت که در حدود 20 درصد از استان دارای ارتفاعی بیش از 2000 متر است و با توجه به تفاوت جریانهای برودتی و حرارتی در دامنه کوهستانها، میتوان نتیجه گرفت که در بسیاری از گسترههای استان، در بیش از نیمی از روزهای سال یخبندان است یخبندانی که در سراسر ماههای سال حتی در تابستان نیز قابل رؤیت است.
با وجود شدت سرما و برودت کمتر از 30 درجه سانتیگراد (براساس دادههای ایستگاههای هواشناسی مرتفع)، درجه حرارت بالای 40 درجه سانتیگراد نیز در گرمترین ساعتهای روز در ماههای تابستان، در دادههای برخی ایستگاهها، مانند پارسآباد قابل رؤیت است. دامنهٔ نوسان درجه حرارت در سردترین و گرمترین ماه سال یک منطقه، در حدود 40 درجه سانتیگراد است. میانگین دمای روزانه نیز در بین ایستگاههای استان، 6/5 تا 15 درجه سانتیگراد است. براساس دادههای این ایستگاه، نواحی پست دره رود ارس و دشت مغان گرمترین و ارتفاعات دامنههای سبلان، سردترین مناطق استان هستند.
میزان بارش جوی در استان به طور متوسط بین 250 تا 600 میلیمتر در نوسان است. دو فصل بهار و زمستان، فصلهای بارندگی منطقهاند و بیشترین بارندگیها در بهار دیده میشود. فصل پاییز از نظر بارندگی پس از بهار و تابستان در مرتبه سوم قرار دارد.
همزمان با دهه فجر :
شنبه, 11 بهمن 1393 ساعت 08:31 | نوشته شده توسط ravabet omomi |
نشست مشترک مسئولین امور فرهنگی و دینی صنعت آب و برق استان زنجان
ششمین نشست شورای فرهنگی و دینی صنعت آب و برق استان زنجان در محل مدیریت تولید برق واقع در نیروگاه سلطانیه با حضور مسئولین امور فرهنگی و مدیران روابط عمومی صنعت آب و برق به منظور تبیین عملکردها و برنامه های فرهنگی برگزار شد .
به گزارش امور فرهنگی و دینی شرکت آبفای استان زنجان به منظور صرفه جویی در هزینه ها ، مراسمات فرهنگی در سطح استان به صورت تجمیع بین شرکتهای تابعه وزارت نیرو برگزار می گردد.
بنابراین گزارش در این نشست حجت الاسلام والمسلمین حاج آقا رحتمی دبیر استانی شورای فرهنگی و دینی صنعت آب و برق ، در خصوص نماز و فعالیتهای فرهنگی گفت : سال قبل با توجه به برگزاری برنامه های مختلف فرهنگی در صنعت آب و برق در زمینه نماز این شرکتها حائز رتبه تقدیر ویژه شدند .
وی درادامه تصریح کرد : در این نشست برنامه های فرهنگی سال 94 بررسی و مقرر شد مدیریت تولید برق میزبان اجرای برنامه های مختلف فرهنگی در دهه مبارکه فجر93 باشد .
شایان ذکر است اعضاء شورا پس از اتمام نشست از نیروگاه سیکل ترکیبی سلطانیه نیز بازدید کردند و از نزدیک با روند تولید برق دراین نیروگاه آشنا شدند
آخرین بروزرسانی (شنبه, 11 بهمن 1393 ساعت 08:32)
اقلیم استان آذربایجان شرقی (تبریز)
استان آذربایجانشرقی از استانهای مهم، پرجمعیت و آباد ایران است که در گوشه شمالغرب کشور واقع گردیدهاست و از نظر موقعیت جغرافیایی در محدوده 45 درجه و 7 دقیقه الی 48 درجه و 20 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 45 دقیقه الی 39 درجه و 26 دقیقه عرض شمالی قرار گرفتهاست. این استان با مساحتی برابر 88/45490 کیلومتر مربع (حدود 81/2 درصد مساحت کل کشور) می باشد و از لحاظ وسعت در بین استانهای کشور در رتبه دهم قرار دارد.
منطقه آذربایجان به علت موقعیت خاص جغرافیائی، یکی از مناطق حساس و مهم کشور است. همین اهمیت حساسیت و گستردگی، باعث شدهاست تا این منطقه با وجود خصوصیات مشترک جغرافیایی، فرهنگی و تاریخی، به سه استان آذربایجانشرقی، آذربایجانغربی و اردبیل تقسیم شود. اهمیت ژئوپولیتیک و ژئواکونومیک استان آذربایجانشرقی قدمتی به اندازه آشنائی انسان با بازرگانی دارد. از زمان جاده ابریشم تاکنون این منطقه محور ارتباط خاور دور با قلب آسیا بودهاست.
این استان از نظر موقعیت طبیعی در محل بههم خوردگی دو رشته کوه البرز و زاگرس، بهعبارتی در زون البرز و آذربایجان و در گوشه شمالغرب فلات ایران واقع شدهاست. از نظر تقسیمات حوضههای آبریز کشور، حوضههای آبخیز ارس، سفیدرود ـ قزلاوزن و دریاچه ارومیه پهنه استان را پوشش میدهند که بیشترین مساحت استان در محدوده حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار گرفتهاست. (لازم به ذکر است که حوضههای آبخیز ارس و سفیدرود از زیرحوضههای خزر میباشند).
در حالت کلی، استان آذربایجانشرقی یک منطقه کوهستانی محسوب میشود که حدود 40 درصد از سطح آن را کوهستان و 2/28 درصد را تپه ماهورها و 8/31 درصد را زمینهای هموار (دشتها و جلگههای میانکوهی) فرا گرفتهاست. از مناطق کوهستانی معروف منطقه، میتوان توده آتشفشانی سبلان در شرق و سهند در غرب و جنوب غربی و رشته کوههای قرهداغ در شمال و رشته کوههای تخت سلیمان و اربط در جنوب و ارتفاعات بزقوش در جنوب شرق و قوشاداغ در شمالشرق استان را نام برد.
از نظر اشتراکات طبیعی، این استان با استانهای همجوار خویش، به ویژه استانهای اردبیل و آذربایجانغربی اشتراکات طبیعی زیادی دارد. رودخانه ارس از محدوده سه استان آذربایجانغربی، آذربایجانشرقی و اردبیل میگذرد که برای هر سه استان شاهرگ حیاتی محسوب میشود.
دریاچه ارومیه و حوضهی آبریز آن که بیشترین سطح استان را تحت پوشش قرار میدهد از منابع طبیعی مشترک با استان آذربایجانغربی محسوب میشود. حوضهی آبریز سفیدرود ـ قزلاوزن که پهنه جنوبشرقی استان را تحت پوشش قرار داده از اشتراکات طبیعی مابین استانهای اردبیل و زنجان و این استان میباشد.
از سایر اشتراکات طبیعی مابین این استان با استانهای همجوار، میتوان به توده کوهستانی سبلان در شرق استان اشاره نمود که دامنههای غربی این کوهستان در محدوده استان آذربایجانشرقی قرار گرفته و دامنههای شرقی آن پهنهای از استان اردبیل را تشکیل میدهد و همچنین رشته کوههای تختسلیمان و اربط نیز در حدفاصل استان آذربایجانغربی و این استان قرار گرفتهاست که در تدوین استراتژی بهرهبرداری از منابع طبیعی این کوهستانها نیز بایستی با استانهای همجوار هماهنگی لازم به عمل آید. آذربایجانشرقی در طول ۲۳۵ کیلومتر خط مرزی با جمهوریهایآذربایجان و ارمنستان همسایه است. همچنین به دلیل داشتن اشتراکات فراوان با کشورهای همسایه یکی از مهمترین مناطق کشور در روابط خارجی محسوب میشود.
تقسیمات استان
ایالت آذربایجان در دورهی قاجاریه به صورت یکپارچه اداره میشد. بر طبق تقسیمات کشوری سال 1316 هجری شمسی، ایالت آذربایجان منحل و به جای آن استانهای سوم و چهارم تشکیل شد و در این سال ایران شامل ده استان میگردید. استان سوم به مرکزیت تبریز شامل شهرستانهای تبریز و اردبیل و استان چهارم به مرکزیت ارومیه شامل شهرستانهای خوی، ارومیه، مهاباد، مراغه و بیجار بود. از سال 1316 که اولین تقسیمات کشوری قانونی شد و آذربایجانشرقی استان سوم نام گرفت و تاکنون نیز تغییرات متعددی در تقسیمبندیهای کشوری بوجود آمده است.
در حال حاضر استان آذربایجانشرقی دارای 20 شهرستان، 42 بخش ، 57 شهر و 142 دهستان است.
وسعت شهرستانهای استان متفاوت بوده، به طوریکه میانه با مساحت 86/5704 کیلومترمربع بزرگترین شهرستان و عجبشیر با وسعت 740 کیلومترمربع کوچکترین شهرستان استان میباشد. شهرستانهای این استان عبارتند از: آذرشهر، اسکو، اهر، بستانآباد، بناب، جلفا، چاراویماق، خداآفرین، سراب، شبستر، عجبشیر، کلیبر، مراغه، مرند، ملکان، میانه، ورزقان، هریس، هشترود و مرکز آذربایجانشرقی شهر تاریخی، دانشگاهی و صنعتی تبریز.
مرزهای استان
استان آذربایجانشرقی از ناحیه شمال، با کشورهای آذربایجان، ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان (وابسته به کشور آذربایجان) به طول 235 کیلومتر دارای خط همجواری است که مرز مشترک این استان با کشورهای فوق را رود ارس تشکیل میدهد. در حال حاضر ارتباط استان با کشورهای همجوار در طول این مرز تنها از سه نقطه جلفا، خداآفرین و کردشت انجام میگیرد که در این میان جلفا از اهمیت خاصی برخوردار میباشد. شهر مرزی جلفا از طریق خطآهن نخجوان، ایروان و تفلیس به جمهوری اکراین و بنادر دریای سیاه وصل میشود. این خطآهن پس از گذر از ایروان به شهر باکو نیز وصل میشود، به دلیل مناقشه قرهباغ، فعلاً در مسیر نخجوان ـ ایروان هیچگونه ترانزیتی از طریق این خطآهن انجام نمیگیرد؛ این امر و نزدیکی استان به دریای سیاه باعث شده این استان از نظر موقعیت ارتباطی، اهمیّت و جایگاه خاصی در منطقه داشته باشد.
این استان از ناحیه غربی و جنوبغربی با آذربایجانغربی همجوار میباشد که بخش عمدهای از مرز مشترک آنها را دریاچه ارومیه تشکیل داده است. وجود وحدت قومی و فرهنگی و عوامل اقتصادی سبب شده است که آذربایجانغربی بیشترین سهم را در روابط همجواری با استان آذربایجانشرقی داشته باشد. این روابط از طریق پنج محور اصلی مرند ـ بازرگان، مرند ـ خوی، شبستر ـ سلماس، جزیره اسلامی ـ ارومیه و بناب ـ میاندوآب انجام میگیرد. که محور اخیر، خط ارتباطی آذربایجان به کردستان و غرب کشور نیز محسوب میشود.
استان آذربایجانشرقی در جنوب خود با استان زنجان همجوار است. با وجود وحدت قومی و فرهنگی، به دلیل وجود موانع طبیعی در حدود دو استان و همچنین وجود قطب جاذبی چون تهران در آن سوی محور تبریز ـ زنجان (که جاذب هرگونه حرکت اقتصادی ـ اجتماعی در این محور میباشد) باعث شده است که روابط همجواری در طول این محور رونق خوبی نداشته باشد. این استان از ناحیه شرقی نیز با استان اردبیل حدود 400 کیلومتر مرز مشترک دارد. گردنه صائین در محور سراب ـ اردبیل و محور مرزی کنار ارس و همچنین محور اهر ـ مشکینشهر گذرگاههای اصلی بین دو استان میباشند.
اقلیم و آب و هوای استان
آب و هوای آذربایجانشرقی به طور کلی سرد و خشک است ولی بهعلت تنوع توپوگرافیکی از اقلیمهای متفاوتی برخوردار است. این استان همواره تحت تأثیر بادهای سرد شمالی و سیبری و بادهای مرطوب دریای سیاه و مدیترانه و اقیانوس اطلس قرارگرفته است به علاوه، بادهای محلی نیز تحت تأثیر شرایط طبیعی استان از سوی کوهستانهای بلند و دریاچههای ارومیه و خزر به سوی دشتها و جلگهها میوزند. آذربایجانشرقی یک منطقه سردسیر و کوهستانی است و از لحاظ تقسیمبندیهای اقلیمی جزو مناطق نیمهخشک به حساب میآید و میانگین بارندگی سالیانه 250 الی 300 میلیمتر میباشد.
موقعیت کوهستانی و عرض جغرافیایی استان از عوامل برودت و سرمای قسمت اعظم این منطقه است. کم ارتفاعی و اثرات ملایمکننده بخارهای دریای خزر در پارهای از مناطق از عوامل اعتدال اقلیمی آن به شمار میآید. به علاوه آذربایجان تا حدودی تحت تأثیر جریانهای مرطوب دریای مدیترانه از سمت غرب و جنوبغربی قرار دارد و تودههای هوای سرد سیبری نیز از شمال بر آب و هوای آن اثر میگذارد.
تبریز نیز دارای هوائی اقلیمی و کم رطوبت است و حد متوسط بارندگی آن در سال 285 میلیمتر است. این جلگه در اثر ارتفاعی که از سطح دریا دارد، دارای زمستانهای طولانی و سرد و تابستانهای معتدل است.